معراج نودژ

 قرص برنج، بسیار کشنده است
ضرورت جمع‌آوری قرص برنج از عطاری‌ها

قرص برنج در چند سال اخیر مثل مرگ موش برای خود شهرتی به هم زده است. خبر مرگ كسانی كه در اثر استفاده از این قرص جان خود را از دست می‌دهند، هر چند وقت یك بار، تیتر صفحه حوادث روزنامه‌ها می‌شود.

آخرین خبرها، خبر مرگ پویای 18 ساله، زینب 17 ساله و پسر مجهول‌الهویه 18 ساله ‌ای است كه ظرف چند روز گذشته فوت شده‌اند.

مسمومیت با قرص برنج در سال های اخیر به عنوان یک عامل مهم مسمومیت های شدید و منجر به فوت، بخصوص در کشور ما محسوب می‌گردد.

آمارهای منتشر شده، حکایت از مشاهده 124 مورد مسمومیت با قرص برنج در سال 84 و دو ماهه ی نخست سال 85 در شهر تهران دارد که غالبا افراد 16 تا 30 را تشکیل می دهد.

ماهیت قرص برنج

قرص برنج تركیب خطرناكی از فسفیدهاست كه برای جلوگیری از آفت‌زدگی برنج انبار شده مصرف می‌شود. اما از ابزار اصلی خودكشی در بزرگسالان هم به شمار می‌آید. برای مثال این ماده شایع ترین عامل خودكشی در هند است و خوردن یا استنشاق اتفاقی این ماده نیز می‌تواند عوارض شدید و حتی كشنده‌ای در برداشته باشد.

به عقیده متخصصان دوز كشنده این قرص در انسان نامشخص است، ولی مواردی از مرگ در اثر خوردن تنها نصف قرص (‌5/1گرم) نیز گزارش شده است.

دكتر شاهین شادنیا، سرپرست بخش مراقبت‌های ویژه مسمومیت بیمارستان لقمان در توضیح عملكرد این سم می‌گوید: «فسفید یك سم داخل‌سلولی است، یعنی از فعالیت آنزیم‌هایی كه در تنفس سلول نقش دارند، ممانعت می‌كند. همچنین با ساخت پروتئین تداخل دارد و مانع سنتز پروتئین می‌شود. ایجاد این گونه اختلال در عملكرد سلول‌، نهایتا باعث مرگ سلولی می‌شود.»

وی در ادامه می‌گوید: «اما این سم كشنده، سلول‌های شریان‌های كوچك انتهای بافت قلب و همچنین بافت ریه را بیش از هر نقطه دیگر تحت تاثیر قرار می‌دهد. تخریب این سلول‌ها باعث نشت مایع به فضای خارج عروق می‌شود و ضربان نامنظم قلب (آریتمی قلبی) و اِدم ریوی را در پی دارد.»

دكتر شادنیا در ادامه با اشاره به اینكه احتمال مرگ در اثر استفاده از این سم، بسیار بالا و مانند سیانور است و متاسفانه این سم، هیچ پادزهری ندارد، می‌گوید: «نصف یك قرص 3 گرمی برای یك فرد بالغ دوز كشنده محسوب می‌شود، اما به هر حال هر چقدر فرد مسموم زودتر به مراكز درمانی برسد، احتمال زنده‌ ماندنش بیشتر است، هر چند كه به هر حال درمان قطعی وجود ندارد و حتی پس از اقدامات درمانی باز هم ممكن است فرد نتواند مرحله حاد را پشت‌‌‌ سر بگذارد و ظرف 24 تا 48 ساعت جانش را از دست بدهد.»

در خیلی از مسمومیت‌ها، در همان مراحل ابتدایی سطح هوشیاری پایین می‌آید و بیمار درد و اقدامات درمانی را حس نمی‌كند، اما در مورد قرص برنج، كُما در مراحل نهایی رخ می‌دهد. دكتر شادنیا در این مورد می‌گوید: «مسمومیت با این سم علائم تخصصی ندارد. تهوع، درد شكم، عطش شدید و در نهایت افت فشار خون علایمی هستند كه یك ساعت پس از مصرف سم بروز می‌كنند و در اكثر موارد در طی چند ساعت به دنبال بروز عارضه ریوی منجر به مرگ می‌شوند.»

البته اگر بخت یار كسی باشد و این مرحله را پشت‌سر بگذارد، آنگاه نوبت به عوارض كبدی و كلیوی می‌رسد كه به گفته دكتر شادنیا این عوارض كوتاه مدت هستند و به تدریج بهبود می‌یابند.
حلقه ی مفقوده

سال گذشته به دنبال چند مورد مرگ ناشی از قرص برنج در یك مدرسه دخترانه، عنوان شد كه قرص برنج شباهت ظاهری به قرص‌های توهم‌‌زا دارد و افراد سودجو از این موضوع سوء‌استفاده كرده و آنها را در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهند.
با همه این اوصاف این سوال مطرح است كه سمی كه اصولا باید فقط در دسترس كشاورزان و تاجران برنج باشد، چرا به راحتی در دسترس جوانان و بچه‌های مدرسه‌ای قرار دارد و چرا در داروخانه‌ها و عطاری‌ها عرضه می‌شود؟

دكتر حسین حسنیان مقدم، فلوشیپ سم‌شناسی بالینی و مسمومیت‌های بیمارستان لقمان در این رابطه می‌گوید: «داروخانه‌ها در حال حاضر حداقل در سطح تهران این دارو را نمی‌فروشند و عمده افراد این قرص را از عطاری‌ها و سم‌فروشی‌ها تهیه می‌كنند.»

به گفته دكتر حسنیان در یكی از طرح‌های تحقیقاتی بخش مسمومین بیمارستان لقمان كه از 48 نقطه تهران شامل عطاری‌ها، داروخانه‌ها و سم‌فروشی‌ها به عمل آمده بود، مشخص شد كه داروخانه‌ها هیچ‌كدام این دارو را نفروخته‌اند، ولی عطاری‌ها و سم‌فروشی‌ها هر كدام این دارو را به قیمت 50 تا 250 تومان در دسترس افراد عادی قرار داده‌اند.

دكتر حسنیان با اشاره به اینكه برای قرص برنج هنوز جایگزین مناسب و بی‌خطری ساخته نشده، ادامه می‌دهد: «این قرص در واقع ضد آفت برای برنج است و علت اینكه وزارت بهداشت هنوز اقدامی برای جلوگیری از تولید قرص برنج نكرده، این است كه با این كار قیمت برنج دو برابر خواهد شد. ولی در هر حال اقدامی هم برای اینكه یك فرد عادی نتواند به راحتی از هر مكانی این قرص را تهیه كند، صورت نگرفته است.»

وی با انتقاد از عرضه بی حساب و كتاب این قرص‌ها در عطاری‌ها، در مورد نحوه عرضه و استفاده از این قرص‌ها می‌گوید: «این قرص‌ها باید با بسته‌بندی ضخیم عرضه شود تا کسی نتواند به راحتی آن را ببلعد، به عنوان مثال باید آن را در یک پوشش پلاستیکی غیر شکننده، مشبک و منفذدار قرار داد تا گاز فسفین به راحتی از آن خارج شود، ولی قابل مصرف خوراکی هم نباشد.»

بیماری است که باعث درد در پهلوی سمت چپ یا راست بدن می‌شود.

سنگ دستگاه ادراری یکی از ناراحت کننده‌ترین 

دیابت یا بیماری قند هنگامی بوجود می‌آید که هورمون انسولین - عامل تنظیم‌کننده قند خون - یا به اندازه کافی در بدن تولید نمی‌شود یا بافت‌های بدن به آن به درستی پاسخ نمی‌دهند.

در نتیجه سوخت وساز قند در بدن مختل می‌شود و قند خون از حد طبیعی خود بالاتر می‌رود، و در نهایت علائم شاخص دیابت به صورت پرخوری، پرنوشی و پرادراری ظاهر می‌شود.

قطعه ی گم شده ای از پر پرواز کم است

                                 یازده بار شمردیم یکی باز کم است

این همه اشک که جاریست نه اقیانوس است

                              عرق شرم زمین است که سرباز کم است

یک بار مصرف اکستسی مساوی است با تخریب سلولهای مغزی و اختلال دائم در قدرت تفکر و تصمیم گیری


اكستسي

تا چند سال پيش مواد مخدر در ايران شامل چند نام آشنا مانند حشيش , شيره, ترياك و هرويين بود. اما هم اكنون نام هاي ديگري به گوش مي رسد وهر روز اين آواز بيشتر مي شود واين نام اكستسي يا اكستيزي , ياx است.

اين ماده مخدر روان گردان بسيار خطرناك يكي از مشتقات آمفتامين است نام شيميايي آن 3 و4 ميتلين دوكسي _ N _ متيل آمفتامين( MDMA ) مي باشد .

چون اكستسي به شيوه ي شيميايي و تغيير در ساختمان مولكول آمفتامين در آزمايشگاههاي غيرقانوني ساخته مي شود لذا ميزان خالص بودن آن از يك آزمايشگاه به آزمايشگاه ديگر بسيار تفاوت دارد. البته تركيباتي شامل متادون L.S.D و كتامين نيز به عنوان اكستيزي به صورت دست ساز در بازار موجود است كه بسيار خطرناك است.

واژه اكستسي را در فرهنگ ايراني به ( وجد ) و ( نشاط ) و از خود بيخود شدن معني نموده اند , ولي نام هاي خياباني زيادي از جمله بمب شادي , بمب هيجان, آدم , داروي عشق , داروي هم اغوشي , شابو , فراري , ميتسوبيشي , ورساژمك دونالد , هاگ , سوپرمن , مرسدس بنز , استار , رد , سوييتي , جت , دكترهافمن و آي تو و غيره دارد.

 

1- بالا بردن پاها
بهترين كار پس از بازگشت از محل كار به منزل،راحت نشستن روي صندلي و بالا بردن پاها و ورزش انگشتان پا به منظور رسيدن مجدد خون به آنها است.
2- غوطه ور كردن پاها در آب
يك روش مفيدبراي رفع خستگي پاها و باز گرداندن نيرو به آنها،فرو بردن آنها در آب گرمي است كه حاوي 2 قاشق غذا خوري نمك طعام باشد.سپس پاها را با آب سرد آب كشيده وبا يك حوله تميز كنيد وبا يك ژل يا كرم مرطوت كننده ماساژ دهيد.
3- چاي بابونه مؤثر است
اگر روغن ليمو،سروكوهي ويااوكاليبتوس نداريد از دم كرده نعناع بياباني ياچاي بابونه استفاده كنيد.چهار عدد چاي بابونه كيسه اي را در 4.5ليتر آب داغ بريزيد .پاها را در اين آب قرار دهيد و سپس به ترتيب با آب سرد وداغ آب كشي نماييد.
هشدار پزشكي
لازم است در موارد زير حتماً به پزشك مراجعه بفرماييد:
احساس درد در پا و ادامه وتشديد آن بيش از يك روز

زماني كه پاهايتان چنان ناراحت وآزرده اند كه مجبور مي شويد كفشهايتان را ازپاهايتان در آوريد 

صطلاح‌ «سکته‌ مغزی‌» وضعیتی‌ را توصیف‌ می‌کند که‌ در آن‌، جریان‌ خون‌ یک‌ قسمت‌ از مغز در اثر یک‌ لخته‌ خونی‌ یا یک‌ رگ‌ خونی‌ پاره‌ شده‌، به‌طور ناگهانی‌ و جدی‌ مختل‌ می‌شود. انتقال‌ سریع‌ بیمار به‌ بیمارستان‌ بسیار حیاتی‌ است‌. اگر سکته‌ مغزی‌ به‌ دلیل‌ لخته‌ روی‌ داده‌ باشد، می‌توان‌ با دادن‌ دارو، وسعت‌ صدمه‌ مغزی‌ را محدود و روند بهبود را سریع‌تر کرد. سکته‌ مغزی‌ به ‌طور شایع‌تر در سنین‌ بالا و نیز در افرادی‌ که‌ دچار فشار خون‌ بالا یا برخی‌ دیگر اختلالات‌ گردش‌ خون‌ هستند، رخ‌ می‌دهد. آثار سکته‌ مغزی‌ وابسته‌ به‌ حجم‌ و بخشی‌ از مغز است‌ که‌ دچار آسیب‌ شده‌ است‌. در برخی‌ موارد، این‌ وضعیت‌ می‌تواند کشنده‌ باشد؛ با این‌ حال‌، اکثر افراد پس‌ از سکته‌ مغزی‌، به‌طور کامل‌ بهبود پیدا می‌کنند.
تشخیص‌
ممکن‌ است‌ موارد زیر وجود داشته‌ باشند:
مشکلاتی‌ در تکلم‌ و بلع‌
اگر از بیمار بخواهید که‌ دندان‌های‌ خود را نشان‌ دهد، تنها یک‌ طرف‌ صورت‌ حرکت‌ خواهد کرد و یا حرکت‌ (دوطرف‌) یکسان‌ نیست‌.
از دست‌ دادن‌ قدرت‌ یا حرکت‌ در اندام‌ها
سردرد شدید و ناگهانی‌
وضعیت‌ ذهنی‌ منگ‌ و هیجان‌زده‌ که‌ می‌تواند با مستی‌ اشتباه‌ گرفته‌ شود.
از دست‌ رفتن‌ هوشیاری‌ به‌طور ناگهانی‌ یا تدریجی‌
اهداف‌باز نگه‌ داشتن‌ راه‌ تنفسی‌
فراهم‌ کردن‌ شرایط‌ انتقال‌ فوری‌ بیمار به‌ بیمارستان‌
هشدار!
اگر بیمار بی‌هوش‌ است‌، راه‌ تنفسی‌ را باز و تنفس‌ را کنترل‌ کنید؛ آماده‌ باشید تا در صورت‌ لزوم‌، احیای‌ تنفسی‌ و ماساژ قفسه‌ سینه‌ را آغاز کنید . اگر بیمار نفس‌ می‌کشد، وی‌ را در وضعیت‌ بهبود قرار دهید. با مرکز اورژانس‌ تماس‌ بگیرید و آمبولانس‌ درخواست‌ کنید. تا زمان‌ رسیدن‌ نیروهای‌ امداد پزشکی‌، علایم‌ حیاتی‌ (سطح‌ پاسخ‌دهی‌، نبض‌ و تنفس‌) را کنترل‌ و ثبت‌ کنید.
احتیاط‌!چیزی‌ برای‌ خوردن‌ یا نوشیدن‌ به‌ بیمار ندهید چون‌ سکته‌ مغزی‌ می‌تواند عمل‌ بلع‌ را با مشکل‌ روبه‌رو کند.
۱) اگر بیمار هوشیار است‌، به‌ او کمک‌ کنید تا دراز بکشد به‌ طوری‌ که‌ سر و شانه‌هایش‌ مختصری‌ بالاتر از تنه‌، روی‌ چیزی‌ تکیه‌ کند. سر او را به‌ سمت‌ مبتلا خم‌ کنید و یک‌ حوله‌ روی‌ شانه‌ او قرار دهید تا هرگونه‌ ترشحی‌ را جذب‌ کند. با مرکز اورژانس‌ تماس‌ بگیرید و آمبولانس‌ درخواست‌ کنید.
۲) هر لباسی‌ را که‌ ممکن‌ است‌ تنفس‌ بیمار را دچار اختلال‌ کند، شل‌ کنید. همچنان‌ به‌ بیمار اطمینان‌ خاطر بدهید. علایم‌ حیاتی‌ (سطح‌ پاسخ‌دهی‌، نبض‌ و تنفس‌) را تا رسیدن‌ نیروهای‌ امداد پزشکی‌، کنترل‌ و ثبت‌ کنید. 

 براي نگهداري پانسمان روي زخم از باند استفاده مي‏شود. اين عمل را باندپيچي يا بانداژ مي‏گويند . 
انواع باند :
باند نواري :
باند سه گوش:
باند كراواتي : ( Cravat ) :
باندكشي:
اصول كلي در بانداژ :
•جهت باندپيچي ، هميشه مصدوم را در وضعيت نشسته يا خوابيده قرار داده و خودتان نيز در مقابل او قرار گيريد.
• قبل از باندپيچي ابتدا عضو مورد نظر را در وضعيت مناسب قرار داده ، سپس باندپيچي كنيد. مثلاً در شكستگي استخوان بازو و ساعد بايد بازو با ساعد را در حالت قائمه ( 90 درجه) قرار داده ، سپس باندپيچي صورت گيرد. اگر از اول آن را به شكل مستقيم و افقي باندپيچي كنيد و پس از خاتمه كار آن را به صورت قائمه درآوريد ، اختلال در گردش خون ساعد و دست و عوارض جدي ايجاد مي‏شود.

• تمام قسمت‏هاي پانسمان را با باند بپوشانيد.
•نبايد باندپيچي آنچنان محكم بسته شود كه جريان خون در عضو مختل شود. بايد تا حدي بسته شود كه پانسمان جابجا نشود. هميشه از بيمار سوال كنيد كه تا چه حد فشار باند را به راحتي تحمل مي‏كند.

•نبايد پانسمان را آنچنان شل بست كه پانسمان را ثابت ننموده و خونريزي متوقف نشود.


•در باندپيچي دست و پا ، نوك انگشتان آزاد بمانند تا بتوان نحوه گردش خون را ارزيابي كرد.


•تمام قسمت‏هاي پانسمان را با باند بپوشانيد.


•در باندپيچي دست و پا بهتر است شروع بانداژ از قسمتهاي باريك به پهن باشد تا بانداژ از استحكام كافي برخوردار باشد و از قسمتهاي انتهايي به طرف بالا بانداژ گردد تا خون در اندام باندپيچي شده تجمع نيابد.


•اگر منظور و هدف باندپيچي قطع خونريزي است، بايد محل گرة باندپيچي روي پانسمان باشد و در شرايط ديگر روي قسمت سالم نيز مي‏توان گره زد.


•قبل از باندپيچي دستبند و بازوبند را بايد خارج كرد. به دليل بروز ورم بعدي ممكن است اين اجسام گردش خون را مختل نمايند.


•جهت مهار خونريزي مي‏توانيد از باندپيچي فشاري استفاده كنيد. در اين شرايط از تعدادي گاز فشرده مي‏توانيد استفاده كنيد.


•پس از اتمام باندپيچي ، انتهاي باند را با گره ، سنجاق قفلي و يا چسب ثابت نماييد .


•حتي‏الامكان از مصرف باندكشي روي زخم‏ها خودداري شود. چون امكان وارد آمدن فشار كنترل نشده به عروق و قطع جريان خون وجود دارد.

•در باندپيچي نواري ، هر حلقه بايد دو سوم حلقة ماقبل خود را بپوشاند.

•روزانه چند بار باندپيچي را كنترل كنيد. ممكن است بر اثر ازدياد ورم عضو، باندپيچي تنگ و سفت شده باشد.

• هرگز زخم را به طور مستقيم باندپيچي نكنيد. ابتدا روي زخم گاز استريل قرار داده و پانسمان كرده، سپس باندپيچي كنيد.

•هرگز روي برجستگي‏هاي استخوان گره نزنيد و باند را بر نگردانيد. امكان باز شدن و لغزيدن گره و باندپيچي وجود دارد.
•رنگ پريدگي و يا سياه شدن پوست اطراف بانداژ ، سرد شدن و احساس گزگز و مور مور و درد در پايين ناحية باندپيچي نشان دهندة سفت بودن باندپيچي بوده و بايد فوراً باندپيچي را باز كرده و مجدداً بانداژ نمائيد .

•وضعيت گردش خون را ارزيابي كنيد. براي اين كار ابتدا يكي از ناخن‏‏هاي اندام باندپيچي شده را فشار داده تا كاملاً سفيد شود. وقتي فشار را قطع مي‏كنيد، زير ناخن بايد سريعاً به رنگ صورتي درآيد. اين موضوع نشانگر كفايت گردش خون است. اگر ناخن‏ها سفيد يا آبي باقي مانده و يا انگشتان به صورت غيرعادي سرد باقي بمانند ، نشانگر سفت بودن باندپيچي است و بايد باز شود. اگر در اندام آسيب ديده نتوان نبض‏ها را حس كرد، انسداد توسط باندپيچي مطرح است. 

طبقه‌بندی و ارزیابی سوختگیها

جهت بررسی یک مصدوم دچار سوختگی ابتدا جراحت سوختگی وی را طبقه بندی کرده و سپس به ارزیابی آن مشغول می‌شویم. برای ارزیابی شدت یک سوختگی و ارائه درمان موثر لازم است که علت سوختگی را بدانیم و با عوارض و عواقب شاخص هر نوع سوختگی آشنا باشیم. سوختگیها را می‌توان به سه روش طبقه بندی و ارزیابی کرد:

· بر اساس عامل و منبع ایجاد سوختگی

· بر اساس درجه سوختگی

· بر اساس شدت سوختگی

هر سه مورد بالا در تعیین میزان فوریت‌دار بودن درمان سوختگی و نوع مراقبتهای اورژانسی که یک فرد سوخته نیاز دارد، اهمیت دارند.

عامل و منبع ایجاد سوختگی

سوختگیها را می‌توان بر اساس عامل ایجاد کننده آن ( مثلاً شیمیایی ، الکتریکی ، حرارتی ، نورانی و تشعشعی) طبقه‌بندی کرد. در نظر گرفتن منبع ایجاد سوختگی (مثلا ً اسید کلریدریک ، جریان برق متناوب و ...) طبقه‌بندی را اختصاصی‌تر می‌کند.

سوختگی ناشی از آتش

در سوختگی با آتش نکته مهم سوختگی مسیر تنفسی و مسمومیت با منو اکسید کربن باید مورد توجه قرار گیرد.

سوختگی شیمیایی

تماس با برخی مواد شیمیایی مانند اسیدها ، بازها یا قلیاهایی همچون سود سوزآور یا مواد سفید کنند قوی ، حلالها و مواد رنگبر قوی سبب سوزش و صدمه به پوست می‌شود. سوختگی با مواد قلیایی از اسیدها خطرناکتر است چون در پوست بیشتر نفوذ می‌کند و مدت طولانیتری فعال باقی می‌مانند. در اینجا مهمترین کار این است که فورا محل سوخته را زیر شیر آب بگیرید.

سوختگی با مایعات جوش

در این موارد آسیبهای بافتی به سرعت روی می‌دهد. سریعترین کاری که در این موارد باید انجام داد کاهش درجه حرارت است. سرد کردن ممکن است شدت ضایعه را بسیار کم کند و به سرعت سبب کاهش درد می‌شود. نکته مورد توجه این است که در سوختگی با قیر ، هرگز قیر را بر ندارید و فقط محل سوختگی را بلافاصله با آب سرد خنک کنید.

سوختگی الکتریکی

در این نوع سوختگی اگر چه ممکن است اثر سوختگی بر روی پوست به صورت یک ناحیه کوچک باشد ولی آسیب وارد بر بافتهای زیر پوست می‌تواند بسیار وسیع باشد.

سوختگی ناشی از اشعه

توسط دو نوع اشعه خورشید و تشعشات اتمی سوختگی ایجاد می‌گردد. در مورد تشعشات اتمی ابتدا محافظت خود امدادگر از خطر تشعشات و ثانیا رفع آلودگی مصدوم مد نظر قرار می‌گیرد.


از چپ به راست سوختگیهای درجه 1، 2 و3



درجه سوختگی

سوختگیهای پوست را می‌توان به دو دسته با ضخامت نسبی و تمام ضخامت نیز طبقه‌بندی کرد. در سوختگیهای با ضخامت نسبی اپیدرم ، یا اپیدرم و قسمت فوقانی درم درگیر می‌شوند، و به بافتهای زیرین آسیبی وارد نمی‌شود. سوختگیهای تمام ضخامت علاوه بر درم و اپیدرم به لایه‌های زیر پوستی نیز آسیب می‌رسانند. هر دو این سوختگیها را می‌توان با سیستم دیگری که درجه نامیده می‌شود به انواع درجه یک ، درجه دو و درجه سه تقسیم بندی کرد که خفیفترین نوع آن سوختگی درجه یک است. سوختگیهای درجه یک و دو از نوع با ضخامت نسبی و درجه سه از نوع تمام ضخامت هستند.

سوختگی درجه یک

سوختگی سطحی خفیفترین نوع سوختگی است که فقط لایه خارجی پوست یعنی اپیدرم را درگیر می‌کند. علل آن سوختگی ناشی از شعله ملایم است.

سوختگی درجه دو

سوختگی با شدت متوسط است که فقط اپیدرم و قسمتی از درم (اما نه همه درم) را مبتلا می‌کند و به بافتهای زیرین آسیبی نمی‌رساند. این نوع سوختگی مانند سوختگی درجه یک از نوع با ضخامت نسبی است.

سوختگی درجه سه (سوختگی تمام ضخامت

در سوختگی درجه سه تمام ضخامت پوست ، یعنی اپیدرم و درم ، تخریب می‌شود و حتی ممکن است آسیب عمیق‌تر شده و بافتهای زیر پوستی (چربی ، ماهیچه و استخوان) را نیز درگیر کند. گاهاً تمایز سوختگی درجه سه از سوختگی درجه دو مشکل می‌باشد؛ با این وجود ناحیه سوختگی در نوع درجه سه معمولاً سیاه رنگ و یا خشک و سفید است اما در نوع درجه دو قرمز و مرطوب بوده و ظاهر عرق کرده دارد.

شدت سوختگی

شرایط آسیب ، علت سوختگی ، محل و شکل سوختگی ، وسعت ، سن مصدوم ، محل آن و وجود ضایعات همراه از جمله معیارهایی هستند که در تعیین شدت یک سوختگی بکار می‌روند.

کمکهای اولیه و امداد

سوختگی

مبحث سوختگیها یکی از مباحث عمده و مهم برای انسانها می باشد چون برای افرادی که به کوه میروند اگر با سوختگی معمولی درست برخورد نکنند باعث مشکلات و عوارض بیشتری خواهد شد.

سوختگی به سه نوع درجه 1 ـ 2 و 3 از نظر سطح و عمق نفوذ تقسیم می شود و کلی تر آن از نظر نوع ماده سوزنده به مواد شیمیایی و برق هم می توان مجزا نمود ولی از نظر کلی در اکثر سوختگیها پوست که تنها عضو منفرد بدن می باشد از بین می رود اگر سوختگی در حدی باشد که فقط پوست صورتی یا قرمز رنگ شود و به لایه های زیرین پوست صدمه ای وارد نشود یعنی فقط لایه اپیدرم را تحت الشعاع قرار دهد به آن سوختگی درجه یک گویند مانند آفتاب سوختگی سطحی یا با جسم داغ که در این شرایط می توان در زیر آب سرد یا ظرفی از آب سرد قرار داد تا درجه دمای آن کاهش پیدا کرده و نیازی به پانسمان یا کمکهای اولیه ضروری ندارد اما اگر عامل سوزاننده از لایه اولیه پوست بگذرد یعنی میزان گرما در سطحی باشد که آبهای میان بافتی را بخار کرده سپس به سطح هوا برخورد نموده و باعث متورم شدن مزودرم می شود که اصطلاحاً تاول شکل می گیرد که کمکهای اولیه در این مورد سرد کردن عضو در مرحله اول سپس به اندازه تاول که کوچکتر از cm 3 می باشد یا اینکه در کدام نقطه از بدن وجود دارد کف پا یا نقاطی که خود از بین می روند با دانستن این موضوعات آنهایی که کوچک و در نقاط خواصی نیستند را از بین نمی بریم و با پانسمان خشک و کمی پماد سوختگی پانسمان می نمائیم اما اگر می بایست از بین ببریم نخست به مصدوم خود اطمینان می دهیم که از بین بردن آن به صلاح وی میباشد و هیچگونه دردی ندارد سپس با سوزن تمیز و استریل شده ای و تمیز کردن پوست روی تاول و اطراف آن را سوراخ کرده مایعات داخل آن را تخلیه می نماییم. یادآور می شود که پوست را به صورت کامل از بین نمی بریم که تا زمانی که پوست جدید بوجود می آید محافظی برای بدن باشد سپس آنرا استریل می نماییم با پماد سوختگی آغشته نموده سپس پانسمان می نماییم. در صورتی که میزان سوختگی به حدی باشد که پوست به لایه آندودرم رسیده و گوشت و پوست زغالی رنگ شده است سوختگی درجه سه نامیده می شود. دراین مورد هم نخست سرد کردن عضو به نظر می رسد. 3 نکته را باید حتماً مدنظر داشته باشیم یک چون پوست از بین رفته اولاً باید از آبی که برای سرد کردن استفاده می کنیم تمیز و عاری از میکروب باشد و دوماً باید لباسهایی که به تن مصدوم چسبیده را جدا نکنیم تا رسیدن به مرکز درمانی و سوماً به یاد داشته باشیم که مصدوم فوق ممکن است دچار مشکلات دیگری مانند شکستگی و یا موارد دیگر باشد و درست حمل شود سپس اگر در مرکز درمانی بودیم باید بدانیم که مایعات بدن کاهش پیدا کرده و باید حتماً از سرم استفاده نمائیم و همزمان با برداشتن کلیه مواد سوخته شده اعم از پوست گوشت و تمیز کردن و استریل نمودن کامل آن با زدن پماد سوختگی با گاز وازلینه (گاز مخصوص سوختگی) که قهوه ای رنگ می باشد پانسمان نماییم.

سوختگی با مواد شیمیایی : برخی از مواد شیمیایی هم می توانند در عمق پوست نفوذ کرده و دچار گرمای زیاد و از بین رفتن آن شوند و کمکهای اولیه برای این نوع سوختگی در جریان آب روان قرار دادن عضو می باشد. حداقل بین 5 تا 10 دقیقه تا کل مواد شیمیایی شسته شود و از بین رود سپس پانسمان انجام می گیرد.

سوختگی نوعی جراحت پوست یا غشاهای مخاطی ( مثل پوشش دهان ، معده ، ملتحمه و مجاری هوایی) است که در اثر گرمای بیش از حد ، سرمای بیش از حد ، مواد شیمیایی و جریان الکتریکی ایجاد می‌شود. جراحت سوختگی می‌تواند از این فراتر رود و ساختمانهای زیر پوست مثل ماهیچه‌ها ، استخوانها ، اعصاب و رگهای خونی را نیز گرفتار کند.